|
KATEGORI OBJEK WARISAN TIDAK KETARA |
||
|
BIL. |
BUTIRAN |
KLASIFIKASI |
|
1. |
Telepuk |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
2. |
Baju Kurung Cekak Musang |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
3. |
Baju Kurung Teluk Belanga |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
4. |
Puteri Limau Purut (Puteri Perak) |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
5. |
Busana Cik Siti Wan Kembang |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
6. |
Kain Tenun Pahang Diraja |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
7. |
Ukiran Kayu Melayu |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
8. |
Baju Riau Pahang |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
9. |
Inai (Inai Melayu) |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
10. |
Kain Limar |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
11. |
Motif-motif Tekstil Melayu |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
|
12. |
Baju Kedah |
Busana, Tekstil, Seni Hias Diri dan Kraf |
KAIN TENUN PAHANG DIRAJA
TENuN Pahang merupakan pakaian rasmi pembesar-pembesar Negeri Pahang. Tokoh yang bertanggungjawab memperkenalkan kain tenunan Pahang kepada penduduk negeri Pahang, khasnya penduduk di daerah Pekan ialah Tuk Tuan atau Keraing Aji. Beliau berketurunan Bugis dan bermaustautin di Kampung Mengkasar, Pekan, Pahang. Tenunan Pahang menggunakan alat yang dikenali kei siam. Kedua-dua benang sutera dan benang kapas boleh digunakan. Ragam hias yang sederhana tetapi sangat unik kain ini dapat dilihat pada jalur-jalur atau petak-petak yang kadangkala diselitkan benang emas atau perak. Terdapat beberapa corak tradisional seperti corak melintang, memanjang, kain beragi, corak rawa, corak Bugis dan corak Muar.
BAJU KURUNG CEKAK MUSANG
Baju Kurung Cekak Musang mempunyai kolar tinggi selebar satu jari atau lebih kurang 2.5 sentimeter (sm). Baju Kurung Cekak Musang pada masa dahulu disebut ‘baju wan’, berasal dari Telok Belanga. Bahagian leher baju kurung cekak musang dikancing dengan tiga, lima, tujuh atau sembilan butir butang. Koceknya masih tiga iaitu satu di bahagian atas sebelah kiri dan dua di bahagian bawah, kiri dan kanan walaupun baju ini dipakai dengan samping berdagang luar atau berdagang dalam. Seluarnya Seluar Potong Cina dan bertongkah.
UKIRAN KAYU MELAYU
Kayu dilihat sebagai sumber alam yang mudah diukir dan tahan lama sehingga mencecah beratus-ratus tahun. Antara kayu yang menjadi pilihan seperti cengal, merbau, kempas dan lain-lain. Dikatakan sejarah ukiran Melayu telah dikesan seawal zaman Kesultanan Melayu Melaka lagi dengan hiasan di istana-istana. Ukiran-ukiran kediaman ini sangat masyhur di negeri-negeri seperti Kelantan, Terengganu, Melaka dan Negeri Sembilan. Selain itu, ukiran-ukiran ini dapat juga dikesan pada bangunan-bangunan seperti istana, rumah-rumah, masjid, pintu gerbang, alatan muzik, perabot, peralatan memasak, pengangkutan seperti sampan, perahu, kereta kuda atau pedati lembu.
MOTIF-MOTIF TEKSTIL MELAYU
MotIf-Motif Tekstil Melayu merupakan rangkai kata, idea atau reka corak yang menampakkan fungsi sebagai hiasan pada fabrik yang melibatkan unsur reka bentuk seperti garisan, ruang dan bentuk. Ia dihasilkan menggunakan warna sebagai manipulasi bagi mencapai kesan visual yang diinginkan sehingga terjadinya konfigurasi motif pada fabrik yang turut memberi kesan fizikal dan juga psikologi kepada pemakai. Dalam menghasilkan interpretasi, corak yang disusun dengan kepelbagaian boleh dikategori kepada bentuk realistik, gayaan, abstrak dan geometri. Motif-motif yang dihasilkan melibatkan dua gaya iaitu gaya organik dan gaya geometri. Gaya geometri adalah gaya garisan atau bentuk segi empat, jalur melintang dan jalur memanjang. Motif yang dihasilkan mengikut beberapa susunan diklasifikasikan mengikut susunan satu atau berganda yang mampu menghasilkan corak yang berfungsi sebagai hiasan pada tekstil. Ia bukanlah suatu penghasilan yang baharu tetapi telah digunakan sejak zaman pra-sejarah lagi oleh masyarakat primitif.
INAI (INAI MELAYU)
INAI dalam perkahwinan Melayu seakan menjadi kewajipan. Istiadat berinai adalah antara tradisi dalam perkahwinan Melayu yang boleh dikategorikan kepada tiga acara, iaitu berinai curi, berinai kecil dan berinai besar. Masyarakat dulu kala menggunakan inai pada kuku tangan dan kaki sebagai perhiasan kerana inai mempunyai haruman bau asli selain digunakan untuk perubatan. Selain digunakan untuk mewarnakan kuku, inai juga digunakan untuk merawat masalah cekam kuku dan menghitamkan rambut. Bagi menghasilkan warna yang cantik, daun inai akan dicampurkan dengan sedikit gambir dan sedikit air, digiling atau ditumbuk sehingga lumat.
BAJU RIAU PAHANG
Pakaian tradisi di negeri Pahang pada asasnya sama seperti pakaian di negeri-negeri dibawah kuasa Kerajaan Melayu Johor – Riau (Johor, Pahang, Terengganu). Menurut kajian Puan Zubaidah Sual, baju ini diilhamkan oleh Tengku Ampuan Mariam, puteri Sultan Ahmad Al-Muazam Shah. Tengku Ampuan Mariam telah berkahwin dengan Sultan Badrul Alam Shah (Sultan Terengganu). Baginda amat terkenal sebagai seorang budayawan istana yang berminat dengan kesenian. Banyak koleksi Baju Riau Pahang yang terkumpul berasal dari Terengganu dan Pahang.
Baju ini merupakan baju Tradisi Agung Melayu yang paling rumit dan istimewa potongannya. Leher bajunya berbentuk seperti leher baju kurung cekak musang. Baju ini dipakai dengan cara menyarung baju dari lengan seperti memakai baju kebaya dan bahagian hadapan bajunya dikancing dengan butang sejumlah lima, tujuh atau sembilan butir. Bahagian di atas pinggang baju ini mengecil sedikit sebelum mengembang ke bahagian bawah. Ciri ini dihasilkan dengan mengadakan kekek gantung dan pesak kembang di bahagian rusuk baju itu. Baju ini berlengan panjang serta besar dan berkekek gantung di bahagian bawah ketiak. Baju ini dipakai dengn kain yang diikat secara ‘ombak beralun” atau tangkap dihadapan.
